Finlandia, Estonia, Łotwa i Litwa.

[tapioeero]

Finlandia, Estonia, Łotwa i Litwa to kraje podobne do siebie, przed wojną zaliczane były do jednej grupy "Kraje bałtyckie" (także Finlandia była określana jako czwarte państwo bałtckie). Jednakże państwa te, także, wyraźnie róźnią się od siebie, mimo obecnych podobieństw.

Sporo ludzi w Polsce ma, w świadomości, zupełnie błędny i głupi obraz Północy Europy. Wielu ma w świadomości, że na Północy mamy tylko Słowian i Germanów (łącznie z ich odmianą- Skandynawami). Jest to kompletna bzdura, bo oprócz tych grup ludności są jeszcze dwie, małe ludnościowo, ale zupełnie odmienne i ciekawe grupy, z odmienną kulturą i językami: Ludy Fińskie (szerzej- Urgo-Fińskie) oraz Ludy Bałtyckie. Jeśli chodzi o narody mające swoje państwo w Europie, to Ludami Fińskimi są tylko Finowie i Estończycy (tak, Estończycy, mimo, że czasem, z pewnych przyczyn, są nazywani "Bałtami", są etnicznie Ludami Fińskimi i z Bałtami nie mają nic wspólnego), mało jest tak bliskich sobie narodoów jak Finowie i Estończycy, to jak Czesi i Słowacy. Gdy użyjemy szerszej klasyfikacji, i pojęcia "Ugro-Finowie" to należy zaliczyć do nich (Ugro-Finów) też Węgrów, jednak pokrewieństwo i realna bliskość Węgrów z Finami/Estończykami, jest bardzo daleka. Dlatego dokładniejsze jest używanie pojęcia Ludy Fińskie, gdzie zaliczamy tylko Estończyków i Finów (i niektóre małe narody niemające swojego państwa), bo gdy używamy, pojęcia Ugro-Finowie to jest to pojęcie bardzo szerokie i należą tam też Węgrzy i ludy z dalekich zakątków Rosji.

Oprócz Skandynawów, Słowian i Ludów Fińskich (Ugro-Finów), na Półocy Europy, są jeszcze Bałtowie, jest to jedna z najmniejszych grup ludnościowych w Europie, bo do Bałtów należą, obecnie, jedynie Litwini i Łotysze. Jak widzimy, Polacy, jako Słowianie, mają wielu krewnych- Rosjan, Ukrainców, Czechów, Słowaków itd. Tak samo Germanowie to duża rodzina- Szwedzi, Niemcy, Anglicy, Norwegowie, Duńczycy, Islandczycy, Holendrzy itd. Natomiast krewnymi Litwinów są tylko Łotysze, a Łotyszy tylko Litwini, a krewnymi Finów są tylko Estończycy, a Estończyków tylko Finowie i bardzo daleko, krewnymi Ludów Fińskich są Węgrzy oraz kilka innych, małych ludów, które nie utworzyły swojego państwa.

 

Oto mapa przedstawiająca rozmieszczenie ludów w Europie Północnej:

 

Na tej anglojęzycznej mapie możemy odszukać położenie geograficzne Finlandii (na mapie po angielsku- Finland), Estonii (Estonia), Łotwy (Latvia) i Litwy (Lithuania), jak widzimy Finlandia jest z tych państw najbardziej wysunięta na wschód i na północ:

 

To podział Europy wg ONZ: Finlandia, Estonia, Łotwa i Litwa należą do Europy Północnej (zaznaczone na niebiesko). (Np. Polska należy do Europy Wschodniej, wg ONZ, zaznaczone na czerwono).

 

Oto najważniejsze informacje, jakie każdy powinien znać na temat Finlandii, Estonii, Łotwy i Litwy:

 

1. LUDY.

Ludy Fińskie (Ugro-Finowie): Finowie i Estończycy

Bałtowie: Łotysze i Litwini

 

2. RDZODZINA KULTUROWA.

W Europie są dwie rodziny kulturowe, zachodnio-europejska oraz wschodnio-europejska. Jest to niezwykle ważny podział, bo w ogromnym stopniu wpływa na mentalość narodów, którą odczuwamy nawet dzisiaj, to najczęściej odpowiada na pytanie- czemu np. Rosjanie są tacy, a Szwedzi zupełnie inni.

Potocznie jest tendencja do łącznia Zachodu z Niemcami i wszystkim co dalej na zachód, w rzeczywistości Zachód zaczyna się znacznie dalej w kierunku wschodnim.

Zachodnio-europejska kultura to tam gdzie język pisze się łacińskim alfabetem (czyli takim jak np. polski) i ludność, tradycyjnie, wyznaje katolicyzm lub protestantyzm. Wschodnio-europejska kultura to tam gdzie język zapisuje się, najczęsciej, cyrylicą, a ludność, tradycyjnie, wyznaje prawosławie.

A więc, Finlandia, Estonia, Łotwa i Litwa to kultura zachodnio-europejska, zresztą tak jak Polska. Języki tych narodów pisze się łacińskim alfabetem (czyli takim jak np. polski). Finowie, Estończycy i Łotysze to protestanci w większości, a Litwini to katolicy, język fiński, estoński, łotewski i litewski oczywiście zapisuje się alfabetem łacińskim (czyli takim jak polski, z odpowiednimi znakami diaktrycznymi). Oto mapa, kraje zachodnio-europejskiej kultury zaznaczone na czerwono, a kraje wschodnio-europejskiej kultury- na szaro.

Finlandia, Estonia, Łotwa i Litwa to Zachód. A kto z tych krajów jest najbardiej zachodni kulturowo? Biorąc pod uwagę całą historię tych państw, można swierdzić, że Finlandia, Estonia oraz Łotwa są bardziej zachodnie kulturowo od Polski, natomiast Litwa to poziom Polski.

 

3. HISTORIA.

Historia tych państw wiązała się z obcym panowaniem i jednocześnie z silnymi wpływami obcej kultury na te narody od początków średniowiecza, a nawet wczęsniej. Te państwa praktycznie zawsze były pod obcym panowaniem, a jako samodzielne powstały dopiero w 1918r. (tylko Litwa, istniała, jako niepodległe państwo wcześniej, ale w zupełnie innej formie i ma bardzo niewiele wspólnego z obecną Litwą, przedewszystkim etnicznie, obecni Litwini są Bałtami, a określenie "Litwin" np. w 17 wieku czy wcześniej dotyczyło raczej Słowian, a nie Bałtów, za to pierwotnie dotyczyło ono Bałtów- przodków, właśnie, obecnych Litwinów).

Historia Finlandii związana jest ze Szwecją i Rosją, historia Estonii z Niemcami, Danią, Szwecją i Rosją, historia Łotwy z Niemcami, Szwecją i Rosją, a historia Litwy z Polską i Rosją i z Niemcami.

 

Najsilniejsze wpływy obce w historii tych krajów:

Finlandia- wpływy szwedzkie. Najdłużej Finlandia należała do Szwecji (aczkolwiek Finlandia należała też 110 lat do Rosji, jednak panowanie szwedzkie było najdłuższe)

Estonia i Łotwa- wpływy niemieckie i szwedzkie, najdłużej Estonia i Łotwa należały do róznych niemiecko-języcznych państw, a także do Szwecji (Estonia i Łotwa, podobnie jak Finlandia, także pewien czas należały do Rosji, a także do Danii, jednak zdecydowanie najdłuższe było tam panowanie niemieckie- jako różne formy Państw Zakonnych i innych niemiecko-języcznych państw, było tam też długie, szczególnie w Estonii, panowanie szwedzkie.)

Litwa- wpływy polskie. Litwa (i podbite przez nią ziemie) była połączona z Polską w Unii (jednakże Litwa miała też panowanie niemieckie i rosyjskie).

 

Mapa Łotwy i Estonii z 16 wieku, jak widzimy, wszystkie miasta miały niemieckie nazwy, panowanie niemieckie na terenie Łotwy i Estonii trwało od wczesnego średniowiecza przez setki lat, realnie właściwie do początków XX wieku, stąd dzisiejsi Łotysze i Estończycy są bliscy kulturze niemieckiej:

 

 

Przed II Wojną Światową Polska graniczyła z aż z dwoma z tych czterech państw, z Litwą i z Łotwą, byli to północni sąsiedzi Polski. Zauważmy fakt, że przed wojną to Polska była wschodnim sąsiadem Litwy!:

 

 

 

4. JĘZYKI.

 

Język fiński i estoński to języki fińskiej grupy językowej (szerzej- języki ugro-fińskie), a język łotewski i litewski to zupełnie inna grupa językowa, to języki bałtyckie i do tej grupy należą, obecnie, tylko i wyłącznie te dwa języki. Jakie są różnice między fińskim, a estońskim? Estoński jest twardszy, Np. po fińsku zatoka to Lahti, po estońsku- Laht, po fińsku noc to iltta, po estońsku ööd (czyt. yyd). Estoński, ze względu na długie niemieckie panowanie, ma też silne wpływy niemieckie, jakich fiński nie ma, Wpływy niemieckie, widać w estońskim nawet w podstawowych słowach jak np. TAK to JAH (czyt. JA), czy POLICJA to POLITSEI (od niemieckiego POLIZEI). Język łotewski również ma silne wpływy niemieckie np. TAK to po łotewsku JA czy I to UN od niemieckiego UND, w fińskim najsilniejsze wpływy są szwedzkie, a w litewskim- polskie.

Warto zauważyć, że łotewski i litewski to chyba jedyne, niegermańskie, języki Europy gdzie słowo TAK znaczy JA (lub pochodne od tego). Wynika to z setek lat niemieckiego i szwedzkiego panowania tam. W Fińskim, w prawdzie też to występuje (szwedzkie JO), ale formą drugą, uznawaną za pierwotną jest KYLLA, natomiast w estońskim i łotewskim tylko JA.

 

języki fińskie: fiński i estoński

języki bałtyckie: litewski i łotewski

 

 

Przykładowe zwroty:

FIŃSKI

Kyllä: tak

Ei: nie

Terve: cześć

Hyvää iltaa: Dobry wieczór

Suomi: Finlandia

 

ESTOŃSKI:

Jah (czytane- Ja) : tak

Ei : nie

Tere: cześć

Kuidas käsi käib? : Jak się masz?

Kas te räägite inglise keelt? : Czy mówisz po angielsku?

Head ööd : Dobranoc.

Eesti : Estonia

Eesti Vabariik : Republika Estonii

Politsei : Policja

 

 

ŁOTEWSKI:

Jā : tak

Ne : nie

Sveiks : cześć

Vai jūs runājat angliski? : Czy mówisz po angielsku?

Latvija: Łotwa

 

LITEWSKI:

Taip : tak

Ne : nie

Laba diena : dzień dobry

Esu lenkas. (lenkė) : Jestem Polakiem. (Polką)

Ar kalbate angliškai? : Mówi Pan/Pani po angielsku?

Lietuva: Litwa

 

Estońska policja w stolicy Estonii- Tallinie:

 

Wjazd na Litwę, napis w języku litewski "Lietuvos Respublika" znaczy "Republika Litewska":

 

Napis "Eesti Vabariik" czyli po estońsku "Republika Estonii", przy jakimś leśnym wjeździe do Estonii:

 

Oto jak brzmi język estoński (linki You Tube) :

Kolęda "Cicha Noc" czyli "Püha öö" w języku estońskim z napisami: http://www.youtube.com/watch?v=IB3V9Px96n4

Życzenia po estońsku (You Tube): http://www.youtube.com/watch?v=SPjQwkKETro

 

5. Wyznania:

 

Litwini są katolikami, tak jak Polacy, niewielka część Łotyszy to także katolicy, natomiast większość Łotyszy, Estończycy a także Finowie to protestanci (luteranie)

 

6. Przynależność polityczna:

Litwa, Łotwa i Estonia są w Unii Europejskiej i w NATO, a Finlandia jest tylko w Unii Europejskiej, nie jest w NATO. Pomiędzy Polską, a tymi krajami, obowiązuje ruch bez kontroli granicznych, ze względu na strefę Schengen można przejechać bez zatrzymywania się na granicy.

 

7. Gospodarka.

Finlandia, z racji tego, że nie miała komunizmu, jest krajem wysoko rozwiniętym. Naotmiast Litwa, Łotwa i Estonia jeszcze niedawno miały PKB/osobę wyższe niż Polska i były bogatsze od Polski. Obecnie (tj. na środek roku 2011), ze względu na kryzys, tylko Estonia jest wciąż krajem bogatszym od Polski, a Litwa i Łotwa mają PKB/osobę nieco niższe od Polski, ale są to kraje dość nowoczesne i dość na wysokim poziomie rozwouju.

Estonia jest krajem, który zdecydowanie idzie drogą skandynawską i stosuje najnowocześniejsze rozwiązania, jakie w Polsce dopiero będą wchodzić. Estonia jest krajem o bardzo niskiej korupcji (jednej z najniższych w Europie) i bardzo rozwiniętej sieci informatycznej, właściwie każdy ma internet, a niedługo każdy Estończyk będzie miał darmowy internet zapewniony przez Państwo.

 

8. Mniejszości narodowe.

Największą mniejszością narodową Finlandii są Szwedzi, stanowią tam ok 5% ludności, największą mniejszością na Litwie są Polacy stanowiący tam ok. 10%. Są to naturalne mniejszości narodowe, wynikłe z historii Finlandii i Litwy. W przypadku Łotwy i Estonii sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Rdzenną i naturalną, wynikającą z historii, największą mniejszością narodową Łotwy i Estonii są Niemcy i Szwedzi. Jednakże obecnie największe, mniejszości narodowe są inne i pojawiły się tam w sposób sztuczny, w czasie okupacji sowieckiej i stanowią problem dla tych krajów.

Po II wojnie światowej rozpoczęła się sowiecka okupacja Litwy, Łotwy i Estonii, mimo zaciekłego i zbrojnego oporu tych krajów, Finlandii, cudem udało się uniknąć włączenia do ZSRR. W związku z polityką ZSRR i okupacją sowiecką, przesiedlono w tym czasie, na teren Łotwy i Estoni (i w mniejszym stopniu Litwy), ogromne ilości Rosjan, Ukrainców i innych rosyjskojęzycznych. Zamieszkali oni głównie w domach po uciekających Niemcach oraz Łotyszach, Estończykach i Litwinach wywiezionych na Syberię, zdarzało się, że tymi samymi pociągami przywożono Rosjan, którymi wywożono rdzenne narody. Dziś na Łotwie, aż około 35% ludności, to ludzie przesiedleni tam w czasie ZSRR- głównie Rosjanie, w Estonii jest to 25%, a na Litwie znacznie mniej, mniej niż 10%. Stanowią oni duży problem dla tych krajów, Rosjanie ci są bardzo nielubiani przez Litwinów, Łotyszy i Estończyków. Po zakończeniu okupacji sowieckiej w 1991r. rządy Łotwy, Litwy i Estonii podjęły tą samą decyzję- obywatelstwo przyznano tylko tym, którzy lub których przodkowie urodzili się przed 1940r. w tych krajach, czyli gdy istniały te kraje. Natomiast wszyscy przesiedleni w czasach pobytu tych krajów w ZSRR (czyli w czsach okupacji sowieckiej), oraz ich potomkowie, nawet urodzeni już w tych krajach, nie otrzymali obywatelstwa, muszą się o nie ubiegać jak obcokrajowcy, którzy przyjechali wczoraj. Wymaga to zdania egzaminu z języka. Język łotewski, litewski, a szczególnie estoński jest bardzo ciężki do nauczenia się dla Słowian, więc wielu Rosjan nie zdaje tego egzaminu. Jednakże sporo Rosjan otrzymało obywatelstwo tych państw. Pamiętajmy! Z uwagi na orgomną mniejszość rosyjską, jeżeli poznany czy zobaczymy w TV kogoś z Litwy, Łotwy i Estonii to wcale nie znaczy, że musi być to Litwin, Łotysz czy Estończyk, równie dobrze może być to rosyjsko-języczny, przesiedlony tam w czasie ZSRR! Np. są takie zespoły sportowe z Łotwy czy Estonii gdzie 100% zawodników i działaczy to Rosjanie, połowa estońskiej drużyny piłkarskiej to Rosjanie. Najwięcej Rosjan w Estonii mieszka we wschodniej Estonii i wschodniej Łotwie (np. w Narvie w Estonii stanowią 95% mieszkańców, podobnie jak w Daugavpils- Dynenburg na Łotwie), oprócz tego, dużo Rosjan jest w stolicach tych państw. Rosjan łatwo poznamy po ruskich imionach i nazwiskach. Prawdziwi Estończycy mają imiona i nazwiska podobne do fińskich, a także niemieckie i szwedzkie, Łotysze mają nazwiska bałtyckie oraz niemieckie i szwedzkie, a Litwini mają także nazwiska bałtyckie. Jednakże należy pamiętać, że w łotewskim i litewskim panuje zasada dodawawania "s" lub "as" do wszystkich nazwisk np. Billas Clintonas zamiast Bill Clinton, więc często tamtejsi Rosjanie, np. piłkarze, mają też dodane "s". Rosyjska, posowiecka, mniejszość żyje w dużej separacji w tych krajach, rządy są w rękach rdzennych narodów i państwa te robią wszystko co w ich mocy by Rosjanie opuścili dobrowolnie te kraje. Małżeństwa mieszane w Estonii, między Rosjanami, a Estończykami, mimo tak dużej liczby Rosjan, utrzymują się na poziomie około pół procenta.

 

9. Związki kulturowe.

Kultura Łotwy i Estonii od wieków związana była z Niemcami, i w mniejszym stopniu ze Szwecją. Kultura Finlandii związana była ze Szwecją, a Litwy z Polską.

 

Oto wpis z pamiętnika jednego z polskich studentów z Estonii, studjującego, już w czasie panowania rosyjskiego w tym kraju, mimo to, miasto miało wciąż niemiecki charakter. Jeden z polskich studentów, Bronisław Limanowski, w swych Pamiętnikach 1835-1870 pisze, że ówczesne Tartu (miasto w południowej Estonii) miało: „charakter zupełnie niemieckiego miasta. Język niemiecki panował wszędzie: w urzędach, na katedrach uniwersyteckich, w sklepach, na ulicy. Właściwe miasto było z prawej strony Embachu. Miało ono piękny staroniemiecki wygląd, zwłaszcza główna ulica Ritterstrasse (Rycerska) przedstawiała się wspaniale. Lecz największą ozdobą było wzgórze piętrzące się nad miastem i porosłe bujnym lasem, tak zwane Domberg, od dawnej katedry katolickiej, w której ongiś kazał Piotr Skarga.”

 

10. Znani Ludzie.

 

FINLANDIA:

 

Urho Kaleva Kekkonen- były prezydent Finlandii:

 

Janne Ahonen- skoczek narciarski:

 

ESTONIA:

Mart Laar- były premier:

 

Johan Laidoner- słynny estoński generał, pierwszy człowiek, który pokonał Sowietów (w czasie wojny estońsko-bolszewickiej):

 

Gerd Kanter- estoński dyskobol, rywal Polaków na olimpiadzie:

 

Jürgen Zopp- estoński tenisista, obecnie nr 1 w Estonii:

 

Erkki Nool- słynny estoński lekkoatleta:

 

ŁOTWA:

 

Valdis Zatlers- były prezydent Łotwy:

 

Juris Kronbergs- łotewski pisarz:

 

LITWA:

Valdas Adamkus- były prezydent Litwy:

 

Algirdas Brazauskas- były premier Litwy:

 

 

11. PRZYKŁADOWE ZDJĘCIA Z FINLANDII, ESTONII, ŁOTWY I LITWY:

 

Kraje te posiadają piękne miejsca, szczególnie warte, odwiedzenia, są moim zdaniem stolica Estonii- Tallin i stolica Łotwy- Ryga, zachowała się tam architektura w stylu staroniemieckim i skandynawskim. Np. Ryga to przykład typowego Jugendstils (Niemieckiej Secesji). Łotwa i Estonia to państwa bardzo czyste i panuje tam duży porządek, w stolicach tych państw jest znacznie czyściej niż np. w Warszawie. Ryga to jedno z najczystszych stolic Europy, jak wynika z rankingu. Finlandia też jest ładna, ale nie zrobiła na mnie dużego wrażenia jeśli chodzi o zabytki i miasta, ale przyroda fińska jest piękna.

Tallin w Estonii jest ZALEWANY przez Finów, Finowie żartobliwie nazywają Tallin- Tallsinki, bo wielu jest tam częściej niż w Helsinkach. Finowie kupują tam głównie alkohol i bawią się w Tallińskich kulbach. Szwedzi, Niemcy i Anglicy także bardzo często odwierdzają Tallin. Łotwa i Estonia cieszą się bardzo dużą popularnością w krajach Europy Północnej i Zachodniej. Ostatnio to popularne miejsca weekendowych wypadów Brytyjczyków.

 

Zdjęcia z tych krajów, sprzed ok 7 lat:

 

FINLANDIA:

 

ESTONIA:

 

ŁOTWA:

 

LITWA:

[Krk06]

Litwa ok, drogi głowne mozna jezdzic boczne to albo dziury ze hej albo szutr. Policja zatrzymuje i wprost mowi dawaj w łape jak nie to cos znajdziemy na ciebie. Juz nie raz sie płaciło Duzo osob Polaków nie lubi ale spotkałem osoby ktora machły i pozdrawiały jak sie odjezdzało.

Łotwa tak samo drogi ok, Z policja nie miałem doczynienia ale na wylocie z Rygi i po rydze lataja nieoznakowane Subarynki z Turbinkami.

Łotwa ładnie, policji mało, miasta zadbane i ładne, blizej Rosji kradna nawet z samochodów pod hotelami.

[tapioeero]

Litwa ok, drogi głowne mozna jezdzic boczne to albo dziury ze hej albo szutr. Policja zatrzymuje i wprost mowi dawaj w łape jak nie to cos znajdziemy na ciebie. Juz nie raz sie płaciło Duzo osob Polaków nie lubi ale spotkałem osoby ktora machły i pozdrawiały jak sie odjezdzało.

Łotwa tak samo drogi ok, Z policja nie miałem doczynienia ale na wylocie z Rygi i po rydze lataja nieoznakowane Subarynki z Turbinkami.

Łotwa ładnie, policji mało, miasta zadbane i ładne, blizej Rosji kradna nawet z samochodów pod hotelami.

Kradnie jak już to ruska mniejszość narodowa, we wschodniej części Łotwy, np. w Daugavpils (Dynenburg) większość ludności to Ruscy przesiedleni tam w czasach ZSRR, tam Łotyszy prawie nie ma, jest to komiczny widok, wszyscy mówią po rusku, prawie nikt nie jest Łotyszem, a wszystkie napisy po łotewsku:)

Ale generalnie uważam, że te kraje są zdecydowanie bezpieczniejsze niż Polska.

[mkur]

Kolego, temat jaki intensywnie promujesz jest faktycznie ciekawy, aczkolwiek troszkę jednostronne są te obserwacje

i fascynacje ;-)

 

Niemieckość czy skandynawskość krajów bałtyckich jest taka trochę śmieszna bo w istocie są to niewielkie, bardzo słabo zaludnione kraiki odwiecznie pod ogromną presją Rosji. Rosjanie i rosyjskość są w rzeczywistości wszechobecni do tego stopnia, że sam naocznie widziałem jak w knajpie koleś przełącza na kanał muzyczny z Rosji i tęsknymi oczętami podziwia kobietę w teledysku śpiewającą o matce która traci syneczka na wojnie w Czeczeni ...

Ale masz rację że to nie wszędzie - bardzo zależy od okolicy - i to nie pomiędzy tymi krajami a w poprzek raczej.

 

Co do wątków nordyckich - trzeba troszkę się unieść ponad proste podziały.

Cały rejon Kurlandii i Prus wschodnich był zawsze pod ogromnym wpływem kultury hanzeatyckiej/protestanckiej.

Mi osobiście zawsze jak patrzę na miasta jak Kłajpeda, Ryga, Kowno zawsze przychodzi na myśl Gdańsk, choć Kopenhaga na przykład też ;-) Najbardziej szkoda tzw Kaliningradu ...

 

Wszystkich można tylko zachęcić to wzajemnego odwiedzania i poznawania, choć Polacy mają jak ktoś wyżej wspomniał raczej trudno, bo choć gospodarczo bardzo od zachodniego sąsiada uzależnieni (wystarczy wejść do spożywczka żeby nie mieć wątpliwości) to ludzie są zdecydowanie tacy bardziej wschodni ...

Z resztą nie tylko bałtów to dotyczy wbrew pozorom. Sama północ skandynawi jest też dziwnie dość zabawnie można powiedzieć zrusyfikowana. Proste obserwacje - na przykład kultura picia herbaty. Samych Rosjan jest tam też bardzo dużo.

[tapioeero]

Jejku... Ja to przecież napisałem wszystko. Na Łotwie i Estonii bardzo duża liczba ludności (prawie 40% ludności na Łotwie i 25% w Estonii) to nie- Łotysze i nie- Estończycy, ale Ruscy przesiedleni do tych krajów w czasach ZSRR, czyli od bardzo niedawna tam mieszkający. Można więc powiedzieć, że jak jedziesz na Łotwę to prawie co drugi człowiek to nie-Łotysz, ale emigrant czy potomek niedanwych emigrantów.

Ja o nich, ich kulturze i zachowaniu tu nie piszę tutaj, tak jak nie pisałbym o kulturze tureckich emigrantów gdy opisywałbym Niemcy czy pakistańskich gdy pisałbym o Anglii.

Dla mnie, Ruscy wogle nie powinni się znaleść w tych krajach w takiej ilości, tak jak też dla właściwie wszystkich Łotyszy i Estończyków, którzy bardzo nie lubią Rusków.

Najważniejsze, najdłuższe i najsilniejsze wpływy obce w tych państach i oddziałujące najsilniej i najdłużej na Łotyszy i Estończyków to wpływy niemieckie, potem szwedzkie, a dopiero potem rosyjskie (które były tam stosunkowo poźno)

Jeśli chodzi o Finlandię to najsilniejsze wpływy to wpływy szwedzkie, a potem rosyjskie.

Jeśli o Litwę to najsilniejsze to wpływy polskie, potem rosyjskie, a potem niemieckie.

 

Generalnie kraje germańskie oddziaływały zdecydowanie najsilniej ze wszystkich oddziałujących na Łotwę i Estonię:

 

Najpierw mieliśmy bardzo silne wpływy Wikingów na Łotwie i Estonii (w przeciwieństwie do Finlandii, gdzie prawie ich nie było), a potem:

 

Tak wygląda historia Łotwy:

1225- opanowanie przez Niemców całej Łotwy i panowanie niemieckie. Jednak różne części kraju miały różną historię:

 

1)Kurlandia i Semigalia (ze stolicą- Rygą!!!)- regiony stanowiące połowę Łotwy (!) pozostały pod panowaniem Niemców do 1795 ! 570 lat te części Łotwy, były pod panowaniem Niemców nieprzerwanie! Z językiem urzędowym niemieckim, były pod panowaniem- Kawalerów Mieczowych, Krzyżaków i Ks. Kurlandii. Następnie ta część Łotwy była pod panowaniem rosyjskim 123 lata.

 

2)Liwlandia (północ Łotwy) pod panowaniem Niemców pozostała do 1561 czyli 336 lat, następnie ten region na ok. 60 lat został włączony do Polski, a następnie około 100 lat należał do Szwecji. Czyli mamy 436 lat panowania germańskiego w tej części Łotwy. Do Rosji ten region należał 197 lat.

 

3)Latgalia (wschód Łotwy) pod panowaniem Niemców był również 336 lat. Ten region długo był pod panowaniem polskim- 211 lat, a pod panowaniem rosyjskim 196 lat.

 

W 1918r. powstała niepodległa Łotwa.

 

Jak widzimy, panowanie germańskie na terenie Łotwy trwało średnio około 500 lat.

 

Tak wygląda historia Estonii:

 

Ok. 1200 roku Estonia zostaje opanowana przez Niemców przybyłych z opanowanej już Łotwy.

 

Od 1200 do 1583r., czyli 383 lata Estonia znajdowała się pod panowaniem niemieckim, w międzyczasie przez 126 lat północna część Estonii należała do Danii. Następnie, w 1538r. Estonia znalazła się pod panowaniem Szwecji i pozostała w nim do 1721r., czyli 183 lata..

 

Następnie, w 1721r., rozpoczęło się w Estonii panowanie rosyjskie trwające 197 lat.

 

W 1918r. powstała niepodległa Estonia.

 

Jak widzimy panowanie germańskie (niemieckie, duńskie i szwedzkie) trwało aż 566 lat na terenie Estonii. (tu należy się uwaga, południowa, niewielka, część Estonii należała też, międzyczasie, do Polski, przez 38 lat).

 

Co więcej:

Po rozpoczęciu panowania rosyjskiego w 18 wieku na terenach Łotwy i Estonii, Rosja, w 1809r. opanowała także Finlandię. Finlandia na 110 lat przeszła pod panowanie rosyjskie.

 

Mimo to, aż do 19 wieku, mimo nastania oficjalnego panowania rosyjskiego, Łotwa i Estonia rządzone były całkowicie samodzielnie przez Niemców Bałtyckich, przez Radę Regionalną, tzw. Landtag, panowanie rosyjskie było tylko formalne. A nawet po XIX wieku właściwie to Niemcy byli głównie w administracji.

Na Łotwie i Estonii, podobnie jak w Finlandii, wciąż wpływy germańskie były bardzo silne. Ponieważ wyższą klasę społeczeństwa, administrację itd. na Łotwie i Estonii stanowili Niemcy, a w Finlandii Szwedzi.

Najlepiej oddaje to wpis z pamiętników o Tartu w Estonii, który przedstawiłem wyżej.

 

Mamy więc, około 800 lat silnej obecności, panowania i dominacji niemieckiej na terenie Łotwy i Estonii, które to wpływy niemieckie lekko osłabły dopiero w połowie 19 wieku, a później osłabły na początku 20 wieku, a po II wojnie światowej dopiero bardzo osłabły. Widzimy więc jak bardzo musiała ta historia wpłynąć na obecny charakter Łotyszy i Estończyków. Tylko przez pewien brak jedności pomiędzy niemieckimi klasami rządzącymi w tych krajach nie udało się całkowicie zgermanizować tych narodów i przetrwały jako naród, ale wpływ germański jest na nich ogromny.

[DarekJ]

tapioeero, fajne te Twoje tematy.

Życzę wytrwałości.

Pozdrawiam.

[kornik]

Odgrzewam temat.

 

Za 3 tygodnie wybieram się w podróż do Helsinek - przez Litwę, Łotwę i Estonię - rowerem

 

Czy jest coś na co muszę uważać, zwrócić uwagę w w/w krajach?

Najbardziej obawiam się o Litwę z racji tego, jak ktoś już wcześniej wspomniał, podobno nie lubią tam polaków...

 

Za wszystkie podpowiedzi będę wdzięczny.

[Dehnel]

tapioeero,

Za 3 tygodnie wybiera się w podróż do Helsinek - przez Litwę, Łotwę i Estonię - rowerem

 

prosimy o jakies wypracowanie o historii fińskiego kolarstwa

[Mikad]

Odgrzewam temat.

 

Za 3 tygodnie wybieram się w podróż do Helsinek - przez Litwę, Łotwę i Estonię - rowerem

 

Czy jest coś na co muszę uważać, zwrócić uwagę w w/w krajach?

Najbardziej obawiam się o Litwę z racji tego, jak ktoś już wcześniej wspomniał, podobno nie lubią tam polaków...

 

Za wszystkie podpowiedzi będę wdzięczny.

 

Kolega zrobił taką trasę dwa lata temu, też rowerem. Jutro spytam go, co i jak. Pamiętam tylko, że w Estonii przenocował jego i drugiego kolegę stary metalowiec, który obficie ich róznymi trunkami poił i nawet dał w prezencie przedpremierowy egzemplarz nowej płyty najsłynniejszego estońskiego zespołu - mam tę płytę teraz ja A na Litwie zaprzyjaźnili się z rosyjskim kierowcą tira, który dał im całe swoje zapasy żarcia, niczego w zamian nie oczekując.

[kornik]

Mikad - będę wdzięczny za każdą pomoc

[kordynator]

tak,tak więcej wypracowań chcemy

[kubuś]

Wróciłem 24 godziny temu z wyprawy po tych krajach (oprócz Finlandii) samochodem. Na Litwie nigdzie nie odczułem że nie lubią Polaków, uważałbym na głównych drogach bo Litwini jeżdżą ze sporą "fantazją" Na Łotwie i w Estonii dużo spokojniej.

[Jacky X]

Na Litwie byłem kilka razy:Druskienniki,Kłajpeda- podobało mi się.Przestrzegać prędkości !!! Dojechałem do Rygi i to miasto też mi się bardzo podobało.Dalej bym nie pojechał bo tak mała ilość zabudowań przy drodze a zarazem jakość tych dróg powodowała u mnie spory dyskomfort.

[ex-Dyrekcja]

Dziękuję za informacje !

 

Przeczytałem z przyjemnością - w tym tygodniu jadę do Estonii ( Rajd :wink: ).

 

Pozdrowienia

[pchelek]

W tallinie moge Ci dac adres sympatycznego zakonnika Dominikanina - mieszka w samym centrum w XII wiecznym klasztorze. jest na misji. ma u siebie pokoje goscinne - za grosze. Chetne przenocuje Polaka. Dzwon 500 128 304 Jerzy Płoński to dam Ci namiar. Przejechalem trase Litwa Łotwa Estonia [wypad do Sankt Petersburg] Finlandia, Wyspy Alandzkie, Szwecja - bylo i jest co wspominac

[kornik]

W czwartek wróciłem z wyprawy rowerowej do Finlandii przez w/w państwa.

W każdym kraju byliśmy witani pogodnie, nikt nie robił problemów, chętnie pomagano nam w znalezieniu drogi(jeśli już wystąpiła taka konieczność).

Co do kierowców(bo jechaliśmy głównie drogami krajowymi) - najgorzej moim zdaniem wypadła niestety Polska - wyprzedzanie na trzeciego widząc rowerzystów z na przeciwka to dla niektórych kierowców normalka, tak jak mijanie nas na kilka centymetrów z prędkościami 80-90 km/h Zresztą las krzyży przy drodze między Zawierciem a Kielcami i dalej w kierunku Suwałk mówi sam za siebie.

I tu upadł mit który panował w mojej głowie - kierowcy ciężarówek z Litwy mają w sobie więcej kultury niż Polacy - najczęściej to właśnie oni by nie stwarzać zagrożenia przy wyprzedzaniu nas zwalniali i zachowywali bezpieczny odstęp.

 

W większych miastach Litwy, Łotwy i Estonii zawsze ścieżka rowerowa, w Helsinkach to już przy każdej drodze(nawet jednokierunkowych i osiedlowych).

Najbardziej chyba przypadła mi do gustu trasa przez Łotwę wzdłuż Zatoki Ryskiej - piękne widoki;

Tallin, który mieliśmy okazje zwiedzić nocą no i same Helsinki.

 

 

Teraz trochę zdjęć:

 

LITWA:

 

ŁOTWA:

 

ESTONIA:

 

FINLANDIA:

 

 

Dzień 1 Chybie(PL)-Moskrzew(PL) 157km

Dzień 2 Moskrzew(PL)-Radom(PL) 151km

dzień 3 Radom(PL)-Łochów(PL) 30km (150km PKP-niestety)

Dzień 4 Łochów(PL)-Grajewo(PL) 156km

Dzień 5 Grajewo(PL)-Szypliszki(PL) 107km

Dzień 6 Szypliszki(PL)-Medeksiai(LT) 164km

Dzień 7 Medeksiai(LT)-Code(LV) 177km

Dzień 8 Code(LV)-Treimani(EST) 202km

Dzień 9 Treimani(EST)-Tallin(EST) 194km

Dzień 10 Helsinki-powrót do PL

 

RAZEM: 1488km

 

 

 

Dzięki pchelkowi nie musiałem martwić się o lokum z Tallinie - o. Artur to świetny i gościnny człowiek!

[eddie_gt4]

wojaz Subarakami po panstwach baltyckich - http://www.drive.ru/kunst/subaru/5284826a94a656722300001a.html

[malingd]

Planuję podróż z córkami do Rovaniemi przez Litwę, Łotwę, Estonię i Finlandię. Macie, jakieś cenne rady na zimową podróż przez te kraje. Jak wyglądają drogi czy 4x4 i zimówki wystarczą, czy kupować łańcuchy w razie "W"?

Zakup opon z kolcami raczej się nie opłaca, ale może jest możliwość wypożyczenia wymiany na podróż przez Finlandię.

Jeżeli macie, jakieś sprawdzone bazy noclegowe to chętnie skorzystam z sugestii.

Z góry dzięki.

[H4lik]

Ta cala Via Baltica, czy jak ona sie zwie, jest calkiem w porzadku. Najwiekszy hardkor to oczywiscie przejazd przez Polske, aczkolwiek coraz lepiej jest.

Aktualnie sniegu nie ma, lancuchy raczej zbedne, a i bez kolcow sobie spokojnie poradzisz. Wystarczy troche rozsadku. No i nie oplaca sie w Finlandii gonic, bo slono ta zabawa kosztuje.

Uwazaj na Lotwie na predkosc i na roboty drogowe, bo tam sporo asfaltu pozdzierali i tak sobie zostawili, ale byc moze od pazdziernika juz te odcinki zrobiono.

 

Gdyby Ci sie nudzilo, to zapraszam, choc to nie az tak calkiem po drodze, ale zawsze sie mozecie smialo przespac. Spanie na otomanowersalkokanapie, jesc dam, pic dam.

[malingd]

Dzieki, za uwagi. Co do odwiedzin to dziekuje za zaproszenie, kto wie, obecnie jestem na etapie planowania trasy, (wyruszymy pewnie 25-26.I.2014). Ze spaniem nie bedziemy robic klopotu, ale spot - chetnie.

[pchelek]

swiezynka - w Tallinie koniecznie odwiedz Dominikanina ojca Artura Modzelewskiego - Stare Miasto ul. Murivahee 33 - ma pokoje goscinne, klasztor robi wrazenie, sympatyczny gospodarz, jest co zwiedzac

 

Ten Dominikanin moze Ci dac namiary na noclegi w Finlandii.

[malingd]

Pchelek dzieki, zajedziemy napewno. Tymbardziej, ze planuje nocleg w Tallinie i zwiedzanie.

Edytowane 25 Grudnia 2013 przez malingd

[Aga]

Ogrzewam temat, ponieważ wybieram się w najbliższym czasie do Jyvaskyla

 

Jak wygląda sytuacja z podróżą samochodem? Jakieś opłaty drogowe, winiety? Co warto kupić wcześniej? Na co zwrócić uwagę?

Nocleg po drodze planuję w Rydze. Bilet na prom już mam kupiony.

 

Pomóżcie

[lehu]

Tam jest cywilizacja : ) Brat był ostatnio tydzień w Estoni, wziął turboforka i pojechał jak po bułki.

Jedyne na co narzekał to korki na powrocie w Polsce. Wracał do Gdyni.

Edytowane 3 Sierpnia 2016 przez lehu

[Aga]

 

 

Tam jest cywilizacja : )

No w końcu to kierunek wschód